William Joyse ve Brandon Oldenburg tarafından yönetilen ve Shreveport, Louisiana’daki Moonbot Studios tarafından üretilen 2011 yapımı kısa animasyon filmdir. Film bilgisayar animasyonu (2D), minyatürler ve geleneksel el çizimi teknikleri kullanılarak oluşturulmuş. William Joyce ve Brandon Oldenburg bu filmde sessiz filmlere veTtechnicolor müzikallerine geri dönen melez bir animasyon tarzı sunmuştur. Birçok film festivalinde ödül kazanan film, 84. Akademi ödüllerinde en iyi kısa animasyon filmi ödülüne layık görülmüş. Filmi temel alan resmi bir İpad uygulaması da Apple App Store’da yayınlandı. 2012’nin sonlarında bir kitap uyarlaması da yayınlandı.
Morris Lessmore, New Orleans’ın Fransız Mahallesin’de bir anı yazmaya başlar. Aniden bir fırtına çıkar ve Morris’in yazısını kitabından uçurur. Morris aniden kitabına sarılırken fırtına tüm kasabayı yerle bir eder. Fırtınadan sonra Morris, şehri ve sakinlerini harap olmuş halde bulur. Kitap sayfalarıyla dolu sokaklarda kırlara doğru yürümeye başlar. Orada kurdelelerle tuttuğu uçan kitaplara sihirli bir şekilde asılı duran bir kadının uçarak geçtiğini görür. Asılı durduğu kitaplardan birini Morrise’e gönderir. Morris’i takip etmeye teşvik eden ise kitabın sayfalarında ileri geri dönen Humpty Dumpty karakteridir. Film’de ünlü tekerleme karakterine de gönderme bulunur. Uçan kitap Morris’i diğer uçan kitapların yaşadığı bir kütüphaneye götürür. Morris orada hiç insan bulamaz, ancak duvarda gördüğü birkaç kadın portresi dikkatini çeker.
Morris daha sonra kütüphane bekçisi olur. Kitapların bakımını üstlenir, hatta Jules Verne’nin Dünya’dan Ay’a kitabının onarımını yapar ve onu hayata döndürür. Ayrıca fırtınanın etkisinden zarar gören şehirden kütüphaneye gelenlere kitap dağıtır. Bu sahnede insanların siyah beyazken kitap alıp okudukları an renklendikleri görülür. Sonunda Morris, kütüphanenin karşısındaki çimenli tepede toplanan uçan kitaplarla hikayeler paylaşarak anılarını yeniden yazmaya başlar.
Yıllar sonra Morris artık yaşlı bir adamdır. En nihayetinde anılarını yazdığı kitabı tamamlar ve kütüphanenin kapısına doğru yönelir. Uçan kitaplar onun etrafında dönerler ve Morris yeniden genç bir adama dönüşür. Daha sonra önceki kadın gibi uçan kitaplara asılarak uçup gider. O giderken daha önce sıradan bir kitap olan ve anılarını yazdığı kitabı uçan bir kitaba dönüşür ve kütüphaneye geri döner. Tam o sırada genç bir kız gelir. Kütüphanenin basamaklarına oturur ve uçuşan kitaplar etrafta toplanırken Morris’in kitabını okumaya başlar. Ve kapanış sahnesinde, kütüphanedeki resim duvarında eklenen Morris’in portresi görülür. Morris de artık döngünün bir parçası olmuştur. Sıra kütüphanenin basamaklarında oturan genç kızdadır…
Film aslında bir kitaptan esinlenmiştir. Kitap Harper Collins’te çocuk kitapları yayıncısı ve Joyce’un akıl hocası olan William Morris’ten esinlenmiştir. Joyce, hikayeyi Morris’i Ziyaret etmek için uçaktayken hayatını kitaplara veren bir adam hakkında yazmıştır. Film ise Steamboat Bill, Jr. filmindeki fırtına sahnesinden ve Oz Büyücüsün’deki kasırgadan özellikle esinlenmiştir.
Oz Büyücüsü gibi film de bir anlatıcı aracı olarak renkli ve siyah-beyaz kontrastını kullanmıştır. Bu durumda siyah beyaz fırtınanın getirdiği hüznü ve çaresizliği temsil eder.
Film, Austin Film Festivali’nde Seyirci Ödülü, Cinequest Film Festivali’nde ‘En İyi Kısa Animasyon’ ve En İyi Kısa Animasyon Filmi Akademi Ödülü dahil olmak üzere tam ödüle layık görülmüştür.
Filmde Humpty Dumpty gibi göndermeler dışında da göndermeler bulunur. Morris’in üzerinde uyuduğu büyük kitabın stüdyonun ‘moonbot’ adına atıfta bulunur. Kitaplık Ayıca Ay kürelerini de içerir ve bir pencerede belirgin bir şekilde gösterilir.
Özetle hikaye, kişisel kütüphanesi korkunç bir rüzgarda uçup giden ancak harika bir kütüphanede kitaplara bakıp hayatının anlamını bulan ünvanlı kitapsever Bay Morris ile bağlantılı hem edebi hem de film referanslarıyla dolu olan Joyce’un öyküsünün resimli kitap versiyonu, basılı sayfanın süregelen cazibesini gösteren sessiz bir düşüncenin çekiciliğine sahiptir. Hikaye daha çok çocuklara kitap okuma alışkanlığını aşılamaya ve kitaplar iyileştirici gücünü göstermeye çalışsa da sadece yetişkinlerin anlayabileceği hayata dair derin mesajlar da barındırır. Dünyada ne kadar çok kötülük olsa da kitaplar her zaman kişinin kurtarıcı olabilir. Her şey yok olabilir ama kitaplar, hikayeler anılar yok olmaz. Sessiz film yıldızı Buster Keaton, Lessmore’un görsel modelidir. Bu yüzden filmin sessiz film olmasına rağmen çok şey anlatması da bu yüzdendir. Müzikler ve sesler bu sessizliğin en anlamlı haliyle seyirciyle buluşmuştur.
Film animasyonuyla, sesleriyle renk paletiyle, göndermeleriyle ve verdiği mesajlarla çocuklar için mükemmel bir mesaj niteliği taşımaktadır. İçeriğinde şiddete yer vermeden aksiyon sahnelerinin çocuklar için uygun halde anime edilmesi başarılı bir yapıt olduğunun kanıtı niteliğindedir. Geçişlerin siyah-beyazdan renkli paletlere dönmesi sahnelerin dramatik anlarında seyirciyi sürüklemiş ve duygu durumlarını dengelemiştir. Tüm bu nitelikleriyle film kısa animasyon film tarihinde başarılı bir hikaye olarak işlenmiştir ki aldığı ödüller de bunun kanıtıdır.
KAYNAK:
– https://en.wikipedia.org/wiki/The_Fantastic_Flying_Books_of_Mr._Morris_Lessmore
– https://www.proquest.com/openview/e0fdb53b45f7a8f40a40dfc65d22b631/1?pq-origsite=gscholar&cbl=41436
– https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/2019001.2019076
