Uganda sinema ve dizi sektörünün parlayan genç yıldızı Doreen Nabbanja, Ugawood dosyamızın dördüncü konuğu: “Ugawood’un önceliği kültürümüzü yansıtmak olmalı. Biz Avrupa hikayeleri anlatırsak bizimkileri kim anlatacak?”
Doreen Nabbanja Kimdir?
1997 doğumlu, Uganda’nın başkenti Kampala’da büyüdü. 2019 yılında Makerere Üniversitesi’nden Pazarlama alanında lisans derecesi aldı. 2014’te okula devam ederken Vision Group Production’ın düzenlediği bir seçmeyle “The Coffee Shop” televizyon dizisinde Ada karakteriyle oyunculuğa başladı. Daha sonra yönetmen Mulindwa Richard ile “Freedom” (2015), Sylvia karakterini canlandırdığı “The Only Son” (2016), Mutoni karakteriyle “94 Terror” (2019) gibi filmlerde ve Racheal karakteriyle“Mistakes Gals Do” televizyon dizisinde (2019-) çalıştı.
Ayrıca Ann Kansiime’nin Pearl Magic kanalında yayınlanan“Gal From Mparo” televizyon dizisinde boy gösterdi. Warsaw Film Okulu’ndan yönetmen Dolores Vunda’nın Kampala Film Okulu ile birlikte çalışarak ortaya çıkardığı ‘Till Death Do Us Apart” filminde yer aldı.
Bunun yanında Angella Omurwon’un “Strings” oyunu ile 2017 Kampala Uluslararası Tiyatro Festivali’ne katıldı. Amani Film House’un 2020 yapımı daha vizyona girmemiş “Kafa Coh” filminde oynadı. Şu an aynı anda iki dizide, Pearl Magic kanalında yayınlanan Abraham Nkalubo’nun “Half London” dizisinde Lucy olarak ve John Segawa’nın “The Honorables” dizisinde Pearle rolüyle görev alıyor.
– Uganda sinemasını diğer ülke sinemalarından ayıran üç özellik sıralamanı isteseydim, bunlar hangileri olurdu? Sence Ugawood hangi film endüstrileriyle rekabet ediyor? Örneğin Nollywood bir rakip midir?
Ugawood’un Nollywood veya Swahili filmlerinden öne çıkmasının sebepleri bence insanların birlikteliği, her zaman daha iyi öğrenme ve büyüme için yollar bulmamız; kültürel normlarımızın ve değerlerimizin ne kadar yerel olursa olsun üretilen hemen hemen her projede bulunması. Gittiğimiz her yere biraz kendimizi taşımamız. Evet Nollywood ile rekabet ediyoruz ama iyi yapılmış Uganda film ve dizileri Afrika kıtasındaki başka bir prodüksiyondan çok daha iyi olacaktır.
Nabbanja’nın rol aldığı Kafa Coh (2020) filminin teaser’ı
– Uganda sineması denince çoğunlukla ilk akla Wakaliwood ve “Who Killed Captain Alex?” filmi geliyor. Ugawood “ev yapımı” aksiyon filmleri ve “kendin yap” görsel efektlerden mi ibaret? Ugawood filmlerinde başka hangi hikayeleri izleyebiliriz?
“Kendin Yap” akımından dolayı bu tür filmler çok tanındı, ancak daha kaliteli ve inandırıcı dublörlerle prodüksiyon yaptığımız 94 Terror gibi filmler de 2019 Afrika Film Akademisi Ödülleri’nde (AMAA) aday gösterildi. Elimizde olanla çalışıyoruz, tutkuyla öne çıkmaya ve rekabet etmeye çabalıyoruz.
– Uganda’nın çok güçlü bir sözlü hikaye anlatma kültürüne dayandığı belirtiliyor. Film endüstrisindeki tek örnek olduğunu düşündüğüm “video jokerler” bu sözlü kültürün yansımaları mı? Sence Ugawood’un ülke için nasıl bir işlevi olduğunu düşünüyorsunuz?
Evet, bu ne yazık ki çok doğru. Eskiden atalarımız ateşin etrafında hikayeleri anlatırlardı. Kendilerini kelimelerle ifade etmek zorunda kalıyorlardı. Bu kültür film ve sinemada da korundu. Hatta ben yakın zamanda The Honorables dizisindeki yönetmenim John Segawa’yla bu konuda konuştum. “Senarist ve yönetmenler artık sorunu ortadan kaldırmanın ilk adımı olarak bu sorunun farkındalar” dedi bana.
Uganda kültürünü temsili ve eğitimin Ugawood için temel öncelikler olması gerektiğine inanıyorum. Çünkü biz Avrupa hikayeleri anlatırsak bizimkileri kim anlatacak?!
Doreen Nabbanja, Racheal karakteriyle “Mistakes Gals Do” televizyon dizisinde (2019-)
– Bence film endüstrisinin en önemli iki bileşeni proje finansmanı ve eğitim. Bu iki konuda Ugawood’u yeterli buluyor musun? Hükümetin bu konularda sinema politikaları olmalı mı?
Bu konularda siyasi figürler bize çok az yardım ettiler. Tek istediğimiz, en azından sinema endüstrisi için geçerli kurallar koymaları. Çok az veya hiç yardım olmadan endüstri olarak ne kadar büyüdüğümüze bakın. bir de daha fazla eğitim, ekipman ve finansmanla yapacaklarımızı bir düşünün. Bazen dünyanın geri kalanı bizden daha hızlı gibi görünüyor bana. Ama biz de geliyoruz!
– Ugawood ülkede ve dünyada hak ettiği sınıra ulaştı mı? Ugawod’un telif hakkı sorunu sürekli olarak dile getirilen bir olgu. Sence yapacak başka neler var?
Kesinlikle hayır. Sanırım tüm dünya bizi fark etti ve biz de uykuda değiliz, hayır. Tekrar temsil edilmeye ihtiyacımız var; birçok genç, otorite ve güçlü pozisyonlar kazanıyor ve bunlar sinemaya büyük ölçüde katılan, izleyen, satın alan, üreten insanlar. Bu da seslerimizin kesinlikle daha yükseldiği ve daha cesur hale geldiğini söylemek için bana güven veriyor. Yaratıcılığı teşvik etmek ve şimdiki düzenlemelerden farklı olarak küresel rekabete izin verecek yasalara ihtiyacımız var.